Adibidez, heziketa ikuspegitik curriculuma desberdin interpreta daiteke bere aplikazioan parte hartzen ari den eragilearen arabera, izan hau irakasle edo ikasle.
Ikaslearen ikuspegitik: titulu edo helburu jakin batzuk lortzeko burutu behar diren ikasgai eta jarduera multzoa da.
Irakasle edo hezitzailearen ikuspegitik: bere esku-hartze profesionalaren oinarritzat hartzen da.
Administrazioaren ikuspegitik: titulazio jakin bat eskuratzeko behar diren xedapenak zehazten dira, zeintzuk dokumentu idatziren batean jasotzen baitira.
Bi irakurgai irakurri ostean, hala nola, El curriculum oculto visual: aprender a obedecer a través de la imagen (Acaso eta Nuere, 2005) eta Curriculuma Jaume Serramona, nire ustez curriculumaren definizioa ondorengo hau izango litzateke:
“Hezkuntza asmoen plangintza da,hau da, hezkuntza plangintza. Ez da ikasgelako jarduera, aplikazioa edo garapena. Helburu eta edukien plangintza da, hau da, hezkuntza asmoena. Osagai didaktiko guztien, ekintza planaren plangintza egitea da: metodologia, egingo ditugun jarduerak, edukiak irakasteko ordena, denboraren banaketa, espazioa antolatzeko modua etab.”
Curriculum guztiek ezaugarri desberdin batzuk dituzte, horregatik mota ezberdinetako curriculumak aurki ditzakegu:
- Curriculum irekia eta curriculum itxia.
Ikastetxe bakoitzak bere hezkuntza-errealitate eta ingurune sozialaren arabera curriculuma egokitzeko eduki lezakeen aukeraren baitan, curriculuma izan daiteke:
- Curriculum irekiak bere azken zehaztapena hein batean moldatzeko malgutasuna eskaintzen die hezitzaile eta irakasleei; hezkuntza esku-hartzea testuinguruak sortzen dituen egoeren arabera egokitzen du hezitzaileak.
- Curriculum itxia: ezarritako edukien eta irizpideen aplikazio soila suposatzen du. Ez du edukien berrikuntza edo zehaztapenetarako inolako aukerarik uzten eta ondorioz egoera edo pertsonaren beharretara egokitzeko ez dago aukerarik.
- Ageriko curriculuma eta ezkutuko curriculuma.
Curriculuma ikasleek eskolan ikasten dutena bezala ulertzen bada, agerikoa eta ezkutua daudela esan daiteke.
- Agerikoa curriculuma: aurreikusitako ikasketetatik etorri eta programazioetan garatzen dena da.
- Curriculum ezkutua: asmorik gabe gauzatzen diren ikasketek osatzen dute. Hauek ez dira esplizituki ematen, baina irakasle eta beste ikasleekin edukitzen den elkarreraginaren bitartez ikasten dira. Imitazioz eta elkarreragin sozialaz jasotzen diren ikasketak direla esan daiteke. Sozializazio prozesuan garrantzia handia dute. Laguntasuna, ahalegina, gizarte harremanak eta abarren eskutik garatzen diren jarrera-ikasketak curriculum ezkutu honen parte dira.
- Curriculum formala eta curriculum erreala.
- Curriculum formala: idatzita dagoena eta ageriko curriculumarekin bat egiten duena da.
- Curriculum erreala: berriz, benetan gelan abian jartzen dena da.
Era berean, curriculumak baditu zehaztapen maila ezberdinak, zeinak, curriculumaren oinarriak izango diren. Zehaztapen mailak 4 dira eta jarraian hauen ezaugarri ezberdinak islatuko ditut.
Lehen zehaztapen maila
Lehenengo urratsa Gobernuak ezartzen dituen gutxieneko irakaskuntza edo oinarrizko alderdietatik abiatzen da. Hauen xedea formazio komuna eta tituluen homologazioa bermatzea da. Oinarrizko alderdi hauek erkidego autonomo guztientzat berak dira.
Zehaztapen maila honi dagokion dokumentua Oinarrizko Curriculum Diseinua da, hau da, Ikasketa plan edo programa orokorra, ikasketa helburu eta edukien, irakaskuntza ariketen eta ebaluazio irizpideen antolaketara bideratuta dagoena eta edukiak noiz eta nola ikasten diren zehazten du. Oinarrizko Curriculum Diseinuaren izaera normatiboa edo derrigorrezkoa da eta honen egilea Euskal Autonomia Erkidegoko zientzia eta hezkuntza ministerioa da LOMCE dekretuak baldintzaturik. Dokumentu honek hainbat osagarri ditu, hala nola, xedeak, ebaluazioa, antolamendua, metodologia, konpetentzia, helburuak eta edukiak.
Dokumentuaren adibidea: http://www.jusap.ejgv.euskadi.eus/r47-bopvapps/es/bopv2/datos/2016/01/1600142a.pdf
Bigarren zehaztapen maila
Erkidego bakoitzak eratzen duen curriculumak ez ditu garatu beharreko ekintza guztiak erabat agintzen. Ikastetxeek eta irakasle-hezitzaile taldeek edo klaustroek kontestualizatu eta osatu behar dute, beren eskarmentuan eta ikastetxearen testuinguru sozial, kultural eta hezkuntzakoan oinarrituz.
Horrela, irakasle-hezitzaileek beren autonomia baliatuz, proposamen pedagogikoaren bidez, etapa eta ziklo bakoitzeko curriculuma garatu eta osatuko dute. Proposamen honi, ikastetxearen curriculum proiektua deitzen zaio eta bigarren zehaztapen maila suposatzen du. Ikastetxearen curriculum proiektua hau litzateke: Elementu curricularren (helburu, eduki, metodologia eta ebaluazioa) sekuentzia eta elementu hauen ikastetxe-egokitzapena da. Dokumentu hau Heziberrik edo ikastetxearen errealitatearen ezagutzak baldintzatzen du eta izaera orokorra eta gidatzailea du.
Dokumentu honen osagarriak honako hauek dira: irizpide metodologiakoak, oinarrizko gaitasunak, zikloetako helburu orokorrak, material didaktikoak, espazioa eta denbora antolatzeko irizpideak, tutoretza eta orientazio plana, aniztasunari erantzuteko irizpide eta planak, ebaluazio irizpideak eta edukien saila.
Dokumentuaren adibidea: http://www.hezkuntza.ejgv.euskadi.eus/contenidos/informacion/dia6/es_2027/adjunto/97-03%20HAURHEZK.pdf
Hirugarren zehaztapen maila
Curriculumaren izaera irekia gelan mamituko da, eskola errealitatera egokituko diren programazio didaktikoa edo gelako programazioen bidez. Programazio didaktikoa ondorengo hau litzateke: unitate didaktikoen multzoak dira, hezkuntza etapa bakoitzerako sekuentzia eta orden bat jarraitzen dutenak. Hirugarren zehaztapen maila izango den honetan, xehetasun handiagoz adierazi beharko dira zer, noiz eta nola irakatsi.
Irakasle-hezitzaileak dira azken egokitzapen hau egitearen arduradunak eta, gainera, beren eguneroko jardunean garatu egin beharko dute. Dokumentu honen izaera, didaktiko-antolatzailea da; talde jakin batean irakaskuntza-ikaskuntza prozesuaren antolatzailea eta Ikastetxeko Curriculum Proiektuak baldintzatzen du.
Ondorengo osagarri hauek dituela esan dezakegu, hala nola, zikloko eta ikasturte bakoitzeko helburu zehatz eta espezifikoak, ikasturte bakoitzeko edukien planifikazioa edo banaketa, ikaskuntzaren denboralizazioa, ebaluazio jarduerak eta didaktikako materialen antolaketa.
Dokumentuaren adibidea: http://www.igtorres50.com/PROGRAMAZIO%20DIDAKTIKOA%20Susan.pdf
Laugarren zehaztapen maila
Azken zehaztapen maila honetako dokumentua Egokitzapen Curricular Indibiduala da, hau da, hezkuntza behar bereziak azaltzen dituen ikasleriarentzat, ohiko curriculumean burututako banakako egokitzapena. Ikasleriaren aniztasunari erantzuna emateko aparteko neurria litzateke. Dokumentu hau ikasgelako programazioak eta gizabanakoaren ezagutzak baldintzatzen du eta izaera didaktiko antolatzailea du. Tutoreak eta espezialistak, egiten dute heziketa bereziko irakasleen laguntzarekin. Dokumentu honen osagarriak espazioa, komunikazioa eta materiala direla esan dezakegu.
No hay comentarios:
Publicar un comentario